Dịch hai bài trong tập Poasis
*
“The errancy of language
which never reaches its mark”
but it does, it always does
hit the mark
seeing as in relation
to language every human
is a mark
one of them suckers
never gets an even break
always jagged
the end, the beginning, paradise
& the rest that speaks us
as it finds its mark
right between the eyes of
Cain whose genealogy
is ours, whose language
is meat and sinews
----
Translation :
“Sự nhầm lẫn của ngôn ngữ
không bao giờ đạt đích” *
nhưng nó vẫn luôn đập vào mục tiêu
khi nó nhận diện
con người là điểm dấu
nơi
có một điểm
mãi thua
không bao gìờ được hòa
luôn bị động dời
điểm cuối, điểm đầu, thiên đàng
& những điều còn lại về chúng ta
ngay giữa đôi mắt của Cain
người có gia phả
(cũng) là gia phả của chúng ta
trong đó, ngôn ngữ
là thịt với gân
Notes :
1. Pierre Joris (1946- ), nhà thơ, dịch giả, giáo sư đại học, trước dạy ở UC San Diego, sau SUNY Albany tới 2013. Ông là người Mỹ, gốc Luxembourg , đã xuất bản khoảng 20 tập thơ, trong đó có Poasis (2001). Ông cũng cùng nhà thơ Jerome Rothenberg, biên tập 3 bộ thơ tuyển nhiều tác giả đồ sộ, Poems for the Millennium: The University of California Book of Modern & Postmodern Poetry. P. Joris ưa thích thơ Paul Celan và đã dịch nhiều cuốn thơ của Celan ra tiếng Anh và tâp hợp trong nhan đề “Breathturn Into Timestead”
2. Ngôn ngữ, như một dụng cụ, phương tiện để mô tả, truyền đạt, cảm thông v.v.; một sáng tạo cần thiết, độc đáo, đáng hãnh diện của con người, tưởng rằng hữu hiệu lắm, nhưng nhiều khi cũng gây rất nhiều hiểu lầm. Đó là chưa kể có nhiều kinh nghiệm trực tiếp, khi được thuật lại qua con đường ngôn ngữ , thường mang theo rất nhiều vấn đề; nhiều khi người đọc còn ngộ nhận, hiểu lầm nhiều cách. Ví dụ, kinh nghiệm nhà Thiền và những tường thuật, diễn tả qua ngôn ngữ. Ở đây, nhà thơ P. Joris, người chuyên dịch thơ, giỏi 3 thứ tiếng Pháp, Anh, Đức, người đã lăn lộn, chơi với chữ cả cuộc đời, cũng nói đến hai tác dụng của ngôn ngữ.
* Ý nói : Sự nhầm lẫn của ngôn ngữ không diễn đạt được điều muốn nói
----
2 poems for Pens
1.
black & blue
the inks mix
sky of o’color
a fountain
pen like a big
beaked bird,
childhood
games and smells
2.
I see the pen
poised, the shadow it throws,
the indents in the wooden
underbelly below the nib,
like sharkgills,
the meat eating
metaphor
i.e. writing instrument.
Bài ngắn số 2 trong “ 2 bài thơ gởi bút”
2.
Tôi thấy cây bút,
an thản toạ vị, đổ bóng
chỗ lõm nơi bụng dưới nó
dưói ngòi viết
như mangcámập,
ẩn dụ
ăn thịt
nghĩa là, dụng cụ viết. *
* nghĩa vòng ngược, “đá” ngược.
http://www.samizdateditions.com/issue7/review-poasis.html