Poasis- tập thơ của nhà thơ-giáo sư Pierre Joris

Dịch hai bài trong tập Poasis

                       *

                                                 “The errancy of language

                                               which never reaches its mark”

but it does, it always does

   hit the mark

       seeing as in relation

to language every human

                     is a mark

    one of them suckers

       never gets an even break

always jagged

           the end, the beginning, paradise

& the rest that speaks us

                    as it finds its mark

          right between the eyes of

               Cain whose genealogy

        is ours, whose language

is meat and sinews

----

Translation :

                                    “Sự nhầm lẫn của ngôn ngữ

                                       không bao giờ đạt đích” *

nhưng nó vẫn luôn đập vào mục tiêu

        khi nó nhận diện

            con người là điểm dấu

nơi

có một điểm

                  mãi thua

      không bao gìờ được hòa

luôn bị động dời

           điểm cuối, điểm đầu, thiên đàng

& những điều còn lại về chúng ta

                    ngay giữa đôi mắt của Cain

        người có gia phả

             (cũng) là gia phả của chúng ta

        trong đó, ngôn ngữ

là thịt với gân

Notes :

1. Pierre Joris (1946- ), nhà thơ, dịch giả, giáo sư đại học, trước dạy ở UC San Diego, sau SUNY Albany tới 2013. Ông là người Mỹ, gốc Luxembourg, đã xuất bản khoảng 20 tập thơ, trong đó có Poasis (2001). Ông cũng cùng nhà thơ Jerome Rothenberg, biên tập 3 bộ thơ tuyển nhiều tác giả đồ sộ, Poems for the Millennium: The University of California Book of Modern & Postmodern Poetry. P. Joris ưa thích thơ Paul Celan và đã dịch nhiều cuốn thơ của Celan ra tiếng Anh và tâp hợp trong nhan đề “Breathturn Into Timestead”

2. Ngôn ngữ, như một dụng cụ, phương tiện để mô tả, truyền đạt, cảm thông v.v.; một sáng tạo cần thiết, độc đáo, đáng hãnh diện của con người, tưởng rằng hữu hiệu lắm, nhưng nhiều khi cũng gây rất nhiều hiểu lầm. Đó là chưa kể có nhiều kinh nghiệm trực tiếp, khi được thuật lại qua con đường ngôn ngữ , thường mang theo rất nhiều vấn đề; nhiều khi người đọc còn ngộ nhận, hiểu lầm nhiều cách. Ví dụ, kinh nghiệm nhà Thiền và những tường thuật, diễn tả qua ngôn ngữ. Ở đây, nhà thơ P. Joris, người chuyên dịch thơ, giỏi 3 thứ tiếng Pháp, Anh, Đức, người đã lăn lộn, chơi với chữ cả cuộc đời, cũng nói đến hai tác dụng của ngôn ngữ.

* Ý nói : Sự nhầm lẫn của ngôn ngữ không diễn đạt được điều muốn nói

----

2 poems for Pens

1.

black & blue

the inks mix

sky of o’color

a fountain

pen like a big

beaked bird,

           childhood

games and smells

2.

I see the pen

poised, the shadow it throws,

the indents in the wooden

underbelly below the nib,

like sharkgills,

                   the meat eating

metaphor

i.e. writing instrument.

Bài ngắn số 2 trong “ 2 bài thơ gởi bút”

2.

Tôi thấy cây bút,

an thản toạ vị, đổ bóng

chỗ lõm nơi bụng dưới nó

dưói ngòi viết

như mangcámập,

               ẩn dụ

ăn thịt

nghĩa là, dụng cụ viết. *

* nghĩa vòng ngược, “đá” ngược.

http://www.samizdateditions.com/issue7/review-poasis.html